1. Literaire beweging ‘sentimentalisme’.
2. Kenmerken van de plot van het werk.
3. Afbeelding hoofdpersoon.
4. Het beeld van de ‘slechterik’ Erast.

In de literatuur de tweede de helft van de XVIII — begin XIX Eeuwenlang is de literaire beweging ‘sentimentalisme’ erg populair geweest. De naam kwam van Frans woord‘sentiment’, wat ‘gevoel, gevoeligheid’ betekent. Sentimentalisme riep op tot aandacht voor de gevoelens, ervaringen en emoties van een persoon, dat wil zeggen dat het bijzonder belangrijk werd innerlijke wereld. N. M. Karamzins verhaal "Arme Liza" is een levendig voorbeeld van een sentimenteel werk. De plot van het verhaal is heel eenvoudig. Door de wil van het lot ontmoeten een verwende edelman en een jong, naïef boerenmeisje elkaar. Ze wordt verliefd op hem en wordt het slachtoffer van haar gevoelens.

Het beeld van de hoofdpersoon Lisa valt op door zijn puurheid en oprechtheid. Het boerenmeisje lijkt meer op een sprookjesheldin. Er is niets gewoons, alledaags, vulgairs aan haar. Lisa's aard is subliem en mooi, ondanks het feit dat het leven van het meisje niet fantastisch kan worden genoemd. Lisa verloor haar vader vroeg en woont samen met haar oude moeder. Het meisje moet veel werken. Maar ze klaagt niet over het lot. Lisa wordt door de auteur getoond als een ideaal, zonder enige tekortkoming. Ze wordt niet gekenmerkt door een verlangen naar winst; materiële waarden hebben voor haar geen enkele betekenis. Lisa lijkt meer op een gevoelige jongedame die opgroeide in een sfeer van nietsdoen, omringd door zorg en aandacht van kinds af aan. Een soortgelijke tendens was typerend voor sentimentele werken. De hoofdpersoon kan door de lezer niet als grof, nuchter of pragmatisch worden ervaren. Ze moet gescheiden zijn van de wereld van vulgariteit, smerigheid en hypocrisie, en moet een voorbeeld zijn van verhevenheid, zuiverheid en poëzie.

In het verhaal van Karamzin wordt Liza een speeltje in de handen van haar minnaar. Erast is een typische jonge hark, gewend om te krijgen wat hem goeddunkt. De jongeman is verwend en egoïstisch. Het ontbreken van een moreel principe leidt ertoe dat hij de vurige en gepassioneerde aard van Lisa niet begrijpt. Erasts gevoelens zijn twijfelachtig. Hij is gewend te leven en alleen aan zichzelf en zijn verlangens te denken. Erast kreeg niet de kans om de schoonheid van de innerlijke wereld van het meisje te zien, omdat Lisa slim en vriendelijk is. Maar de deugden van een boerin zijn waardeloos in de ogen van een afgematte edelman.

Erast heeft, in tegenstelling tot Lisa, nooit ontberingen gekend. Hij hoefde zich geen zorgen te maken over zijn dagelijks brood; zijn hele leven was een voortdurende vakantie. En hij beschouwt de liefde aanvankelijk als een spel dat meerdere dagen van het leven kan opfleuren. Erast kan niet trouw zijn; zijn gehechtheid aan Lisa is slechts een illusie.

En Lisa ervaart de tragedie diep. Het is veelbetekenend dat toen de jonge edelman het meisje verleidde, de donder toesloeg en de bliksem flitste. Een teken van de natuur voorspelt problemen. En Lisa voelt dat ze de verschrikkelijkste prijs zal moeten betalen voor wat ze heeft gedaan. Het meisje vergiste zich niet. Er ging heel weinig tijd voorbij en Erast verloor zijn interesse in Lisa. Nu is hij haar vergeten. Dit was een verschrikkelijke klap voor het meisje.

Karamzins verhaal "Arme Liza" was erg geliefd bij de lezers, niet alleen vanwege de vermakelijke plot, die vertelde over mooi verhaal Liefde. Lezers waardeerden de vaardigheid van de schrijver zeer, die in staat was om waarheidsgetrouw en levendig de innerlijke wereld van een verliefd meisje te laten zien. De gevoelens, ervaringen en emoties van de hoofdpersoon kunnen je niet onverschillig laten.

Paradoxaal genoeg wordt de jonge edelman Erast niet volledig gezien als slechte kerel. Na Lisa's zelfmoord wordt Erast verpletterd door verdriet, beschouwt hij zichzelf als een moordenaar en verlangt hij zijn hele leven naar haar. Erast werd niet ongelukkig; hij werd zwaar gestraft voor zijn daad. De schrijver behandelt zijn held objectief. Hij erkent dat de jonge edelman een goed hart en geest heeft. Maar helaas geeft dit niet het recht om Erast te overwegen goed persoon. Karamzin zegt: 'Nu moet de lezer weten dat deze jongeman, deze Erast, een tamelijk rijke edelman was, met een eerlijke geest en een goed hart, vriendelijk van aard, maar zwak en vluchtig. Hij leidde een verstrooid leven, dacht alleen aan zijn eigen plezier, zocht het in seculier amusement, maar vond het vaak niet: hij verveelde zich en klaagde over zijn lot. Geen wonder dat er met zo'n levenshouding geen liefde is ontstaan jonge man iets dat de aandacht waard is. Erast is dromerig. “Hij las romans, idylles, had een vrij levendige fantasie en ging mentaal vaak terug naar die tijd (vroeger of niet), waarin volgens de dichters alle mensen zorgeloos door de weilanden liepen, baadden in schone bronnen, kusten als tortelduiven , uitgerust. Ze brachten al hun dagen door onder rozen en mirten en in gelukkige luiheid. Het leek hem dat hij in Lisa had gevonden waar zijn hart al lang naar op zoek was.” Wat kan er over Erast worden gezegd als we de kenmerken van Karamzin analyseren? Erast zit in de wolken. Fictieve verhalen belangrijker voor hem dan echte leven. Daarom raakte hij snel verveeld met alles, zelfs de liefde van zo'n mooi meisje. Het echte leven lijkt de dromer immers altijd minder helder en interessant dan het ingebeelde leven.

Erast besluit een militaire campagne te voeren. Hij gelooft dat deze gebeurtenis zijn leven betekenis zal geven, dat hij zich belangrijk zal voelen. Maar helaas verloor de edelman met een zwakke wil alleen zijn hele fortuin met kaarten tijdens een militaire campagne. Dromen botsten met de wrede werkelijkheid. De frivole Erast is niet in staat tot serieuze acties; entertainment is voor hem het belangrijkst. Hij besluit winstgevend te trouwen om terug te krijgen wat hij wil materieel welzijn. Tegelijkertijd denkt Erast helemaal niet aan Lisa's gevoelens. Waarom heeft hij een arme boerin nodig als hij wordt geconfronteerd met de kwestie van materieel voordeel?

Lisa gooit zichzelf in de vijver, zelfmoord wordt voor haar de enige mogelijke uitweg. Het lijden van de liefde heeft het meisje zo uitgeput dat ze niet meer wil leven.

Voor ons, moderne lezers, Karamzins verhaal "Arme Liza" lijkt een sprookje. Er zit tenslotte niets in dat erop lijkt echte leven, behalve misschien de gevoelens van de hoofdpersoon. Maar het sentimentalisme als literaire stroming bleek erg belangrijk voor de Russische literatuur. Schrijvers die in lijn met het sentimentalisme werkten, lieten immers de subtielste schakeringen van menselijke ervaringen zien. En deze trend ontwikkelde zich verder. Gebaseerd op sentimentele werken verschenen andere, realistischer en geloofwaardiger.

Sentimentalisme in het verhaal van Karamzin N.M. "Arme Lisa."
Liefde aanraken eenvoudig boerenmeisje Lisa en de Moskouse edelman Erast schokten diep de zielen van de tijdgenoten van de schrijver. Alles in dit verhaal: vanuit de plot en herkenbaar landschapsschetsen De regio Moskou was voor de oprechte gevoelens van de helden ongebruikelijk voor lezers van de late 18e eeuw.
Het verhaal werd voor het eerst gepubliceerd in 1792 in de Moskouse Journal, waarvan Karamzin zelf de redacteur was. De plot is vrij simpel: na de dood van haar vader wordt de jonge Lisa gedwongen onvermoeibaar te werken om zichzelf en haar moeder te voeden. In het voorjaar verkoopt ze lelietje-van-dalen in Moskou en ontmoet daar de jonge edelman Erast. De jongeman wordt verliefd op haar en is zelfs bereid de wereld te verlaten omwille van zijn liefde. De geliefden brengen avonden samen door, totdat Erast op een dag aankondigt dat hij met het regiment op campagne moet gaan en dat ze uit elkaar zullen moeten gaan. Een paar dagen later vertrekt Erast. Er gaan enkele maanden voorbij. Op een dag ziet Lisa Erast per ongeluk in een prachtig rijtuig en ontdekt dat hij verloofd is. Erast verloor zijn landgoed met kaarten en trouwt, om zijn wankele financiële situatie te verbeteren, voor het gemak met een rijke weduwe. Wanhopig gooit Lisa zichzelf in de vijver.

Artistieke originaliteit.

Karamzin leende de plot van het verhaal uit de Europese romantiekliteratuur. Alle evenementen werden overgebracht naar “Russische” bodem. De auteur benadrukt dat de actie precies in Moskou en omgeving plaatsvindt, beschrijft de Simonov- en Danilov-kloosters, Vorobyovy bloederig, waardoor de illusie van authenticiteit ontstaat. Voor de Russische literatuur en lezers uit die tijd was dit een innovatie. Omdat ze gewend waren geraakt aan een gelukkig einde in oude romans, ontmoetten ze de waarheid van het leven in het werk van Karamzin. Hoofddoel schrijver - om compassie te bereiken - werd bereikt. Het Russische publiek las, sympathiseerde, sympathiseerde. De eerste lezers van het verhaal zagen Lisa's verhaal als een echte hedendaagse tragedie. De vijver onder de muren van het Simonovklooster heette Lizina Pond.
Nadelen van sentimentalisme.
De plausibiliteit van het verhaal is slechts schijnbaar. De wereld van helden die de auteur portretteert is idyllisch en verzonnen. De boerin Lisa en haar moeder hebben verfijnde gevoelens, hun toespraak is geletterd, literair en verschilt niet van de toespraak van Erast, die een edelman was. Het leven van arme dorpelingen lijkt op een pastoraal: “Ondertussen dreef een jonge herder zijn kudde fluitend langs de oever van de rivier. Lisa richtte haar blik op hem en dacht: 'Als degene die nu mijn gedachten in beslag neemt, geboren werd als een eenvoudige boer, een herder, - en als hij nu zijn kudde langs mij heen zou drijven: ah! Ik maakte een glimlach voor hem en zei minzaam: “Hallo, lieve herder!” Waar brengt u uw kudde naartoe? En hier groeit groen gras voor je schapen, en hier worden bloemen rood, waarvan je een krans voor je hoed kunt weven.’ Hij keek me aan met een liefdevolle blik - misschien pakte hij mijn hand... Een droom! Een herder, die fluit speelde, kwam voorbij en verdween met zijn bonte kudde achter een nabijgelegen heuvel. Dergelijke beschrijvingen en redeneringen zijn verre van realisme.
Het verhaal werd een voorbeeld van Russische sentimentele literatuur. In tegenstelling tot het classicisme met zijn cultus van de rede, pleitte Karamzin voor de cultus van gevoelens, gevoeligheid en mededogen: helden zijn belangrijk vanwege hun vermogen om lief te hebben, te voelen en te ervaren. Bovendien is 'Arme Liza', in tegenstelling tot de werken van het classicisme, verstoken van moraliteit, didacticisme en opbouw: de auteur onderwijst niet, maar probeert empathie op te wekken voor de personages bij de lezer.
Het verhaal onderscheidt zich ook door 'vlotte' taal: Karamzin liet de pracht en praal varen, waardoor het werk gemakkelijk leesbaar werd.

We zullen praten over het volgende tijdperk na de Verlichting en hoe dit zich manifesteerde in de Russische culturele ruimte.

Het tijdperk van de Verlichting was gebouwd op de opvoeding van gevoelens. Als we geloven dat gevoelens kunnen worden onderwezen, moeten we op een gegeven moment toegeven dat het niet nodig is om ze te onderwijzen. Je moet opletten en ze vertrouwen. Wat voorheen als gevaarlijk werd beschouwd, zal plotseling belangrijk blijken te zijn en ons een impuls voor de ontwikkeling kunnen geven. Dit gebeurde tijdens de overgang van de Verlichting naar het sentimentalisme.

Sentimentalisme– vertaald uit het Frans als “gevoel”.

Sentimentalisme impliceert niet alleen het cultiveren van gevoelens, maar het er ook rekening mee houden en erop vertrouwen.

Het transversale thema van het classicisme in Europese cultuur- de strijd tussen plicht en gevoelens.

Het transversale thema van het sentimentalisme is dat de rede niet almachtig is. En het is niet genoeg om gevoelens te cultiveren, je moet ze vertrouwen, ook al lijkt het erop dat dit onze wereld vernietigt.

Het sentimentalisme manifesteerde zich in de literatuur vooral als classicisme in de architectuur en het theater. Dit is geen toeval, omdat het woord ‘sentimentalisme’ wordt geassocieerd met de overdracht van nuances van gevoelens. Architectuur brengt geen nuances van gevoelens over; in het theater zijn ze niet zo belangrijk als de voorstelling als geheel. Theater is een ‘snelle’ kunst. Literatuur kan traag zijn en nuances overbrengen, en daarom werden de ideeën van het sentimentalisme met grotere kracht gerealiseerd.

De roman "The New Heloise" van Jean-Jacques Rousseau beschrijft situaties die in voorgaande tijdperken ondenkbaar waren: de vriendschap van een man en een vrouw. Dit onderwerp wordt pas een paar eeuwen besproken. Voor het tijdperk van Rousseau was de vraag kolossaal, maar er was toen geen antwoord. Het tijdperk van het sentimentalisme is gericht op die gevoelens die niet in de theorie passen en de ideeën van het classicisme tegenspreken.

In de geschiedenis van de Russische literatuur was Nikolai Mikhailovich Karamzin de eerste slimme sentimentalistische schrijver (zie figuur 1).

Rijst. 1. Nikolaj Michajlovitsj Karamzin

We spraken over zijn ‘Brieven van een Russische reiziger’. Probeer dit werk eens te vergelijken met ‘Reis van Sint-Petersburg naar Moskou’ van Alexander Nikolajevitsj Radishchev. Vind overeenkomsten en verschillen.

Let op de woorden met "met": sympathie, mededogen, gesprekspartner. Wat hebben de revolutionaire Radishchev en de sentimentele Karamzin gemeen?

Toen hij terugkeerde van zijn reis en 'Brieven van een Russische reiziger' schreef, die in 1791 werd gepubliceerd, begon Karamzin het 'Moscow Journal' te publiceren, waarin in 1792 het korte verhaal 'Arme Liza' verscheen. Het werk zette de hele Russische literatuur op zijn kop en bepaalde de koers ervan. voor vele jaren. Het verhaal van meerdere pagina's werd weerspiegeld in veel klassieke Russische boeken, van “ Schoppenvrouw"vóór Dostojevski's roman Misdaad en straf (het beeld van Lizaveta Ivanovna, de zus van de oude geldschieter).

Karamzin, die 'Arme Liza' had geschreven, ging de geschiedenis van de Russische literatuur in (zie figuur 2).

Rijst. 2. GD Epifanov. Illustraties bij het verhaal “Arme Lisa”

Dit is het verhaal van hoe de edelman Erast de arme boerin Lisa bedroog. Hij beloofde met haar te trouwen en trouwde niet, hij probeerde van haar af te komen. Het meisje pleegde zelfmoord en Erast, die zei dat hij ten oorlog was getrokken, trouwde met een rijke weduwe.

Er zijn nog nooit zulke verhalen geweest. Karamzin verandert veel.

IN literatuur XVIII Eeuwenlang zijn alle helden verdeeld in goed en slecht. Karamzin begint het verhaal met het feit dat alles dubbelzinnig is.

Misschien kent niemand die in Moskou woont de omgeving van deze stad zo goed als ik, omdat niemand vaker in het veld is dan ik, niemand meer dan ik te voet ronddwaalt, zonder plan, zonder doel – waar de ogen kijken - door de weilanden en bosjes, over heuvels en vlakten.

Nikolaj Karamzin

We ontmoeten het hart van de verteller voordat we de personages zien. Vroeger bestond er in de literatuur een verband tussen karakters en plaatsen. Als dit een idylle is, vonden de gebeurtenissen plaats in de schoot van de natuur, en als het een moreel verhaal is, dan in de stad. Vanaf het allereerste begin plaatst Karamzin de helden op de grens tussen het dorp waar Liza woont en de stad waar Erast woont. De tragische ontmoeting van stad en dorp is het onderwerp van zijn verhaal (zie afb. 3).

Rijst. 3. GD Epifanov. Illustraties bij het verhaal “Arme Lisa”

Karamzin introduceert iets dat in de Russische literatuur nooit heeft bestaan: het onderwerp geld. Bij het construeren van het plot van ‘Poor Lisa’ speelt geld een kolossale rol. De relatie tussen Erast en Lisa begint met het feit dat een edelman bloemen wil kopen van een boerin, niet voor vijf kopeken, maar voor een roebel. De held doet dit met met een zuiver hart, maar hij meet gevoelens in geld. Verder, wanneer Erast Lisa verlaat en haar per ongeluk in de stad ontmoet, betaalt hij haar af (zie figuur 4).

Rijst. 4. GD Epifanov. Illustraties bij het verhaal “Arme Lisa”

Maar voordat Lisa zelfmoord pleegt, laat ze haar moeder 10 imperials achter. Het meisje heeft de gewoonte van de stad om geld te tellen al onder de knie.

Het einde van het verhaal is ongelooflijk voor die tijd. Karamzin vertelt over de dood van helden. Zowel in de Russische als de Europese literatuur over de dood liefdevolle helden is meerdere keren gezegd. Het transversale motief is dat geliefden zich na de dood verenigden, zoals Tristan en Isolde, Peter en Fevronia. Maar het was ongelooflijk dat Lisa en de zondaar Erast zich na de dood met elkaar konden verzoenen. De laatste zin van het verhaal: “Nu zijn ze misschien verzoend.” Na de finale vertelt Karamzin over zichzelf, over wat er in zijn hart gebeurt.

Ze werd begraven bij een vijver, onder een sombere eik, en geplaatst houten kruis bij haar graf. Hier zit ik vaak in gedachten, leunend op de bak met Liza’s as; een vijver stroomt in mijn ogen; De bladeren ritselen boven mij.

De verteller blijkt een niet minder belangrijke deelnemer aan de literaire actie te zijn dan zijn helden. Het was allemaal ongelooflijk nieuw en fris.

Dat zeiden wij Oude Russische literatuur waardeerden niet nieuwigheid, maar naleving van regels. Nieuwe literatuur, waarvan Karamzin een van de dirigenten bleek te zijn, waardeert daarentegen frisheid, een explosie van het vertrouwde, een afwijzing van het verleden en beweging naar de toekomst. En Nikolai Michajlovitsj slaagde daarin.

Nikolai Mikhailovich Karamzin werd de meest prominente vertegenwoordiger van het nieuwe in de Russische literatuur literaire richting- sentimentalisme, populair in West-Europa aan het einde van de 18e eeuw. Het verhaal 'Arme Liza', gecreëerd in 1792, onthulde de belangrijkste kenmerken van deze trend. Het sentimentalisme eiste de primaire aandacht op voor het privéleven van mensen, voor hun gevoelens, die even kenmerkend waren voor mensen uit alle klassen. Karamzin vertelt ons het verhaal van de ongelukkige liefde van een eenvoudig boerenmeisje Liza en een edelman Erast, om te bewijzen dat ‘boerenvrouwen ook weten hoe ze moeten liefhebben’. Lisa is het ideaal van de ‘natuurlijke persoon’ zoals bepleit door de sentimentalisten. Ze is niet alleen ‘mooi van ziel en lichaam’, maar ze is ook in staat oprecht van iemand te houden die haar liefde niet helemaal waard is. Erast, hoewel superieur aan zijn geliefde in opleiding, adel en rijkdom, blijkt geestelijk kleiner te zijn dan zij. Hij kan niet boven de klassenvooroordelen uitstijgen en met Lisa trouwen. Erast heeft een ‘eerlijke geest’ en een ‘goed hart’, maar tegelijkertijd is hij ‘zwak en vluchtig’. Nadat hij met kaarten heeft verloren, wordt hij gedwongen met een rijke weduwe te trouwen en Lisa te verlaten, en daarom pleegde ze zelfmoord. Oprechte menselijke gevoelens stierven echter niet in Erast en, zoals de auteur ons verzekert: “Erast was tot het einde van zijn leven ongelukkig. Toen hij hoorde over het lot van Lizina, kon hij zichzelf niet troosten en beschouwde hij zichzelf als een moordenaar.

Voor Karamzin wordt het dorp een centrum van natuurlijke morele zuiverheid, en de stad een bron van losbandigheid, een bron van verleidingen die deze zuiverheid kunnen vernietigen. De helden van de schrijver lijden, volledig in overeenstemming met de voorschriften van het sentimentalisme, bijna de hele tijd en uiten voortdurend hun gevoelens met overvloedig vergoten tranen. Zoals de auteur zelf toegaf: "Ik hou van die voorwerpen die me tranen van teder verdriet doen vergieten." Karamzin schaamt zich niet voor tranen en moedigt lezers aan hetzelfde te doen. Zoals hij in detail de ervaringen beschrijft van Lisa, achtergelaten door Erast, die het leger was ingegaan: “Vanaf dat uur waren haar dagen dagen

melancholie en verdriet, die voor de tedere moeder verborgen moesten blijven: des te meer leed haar hart! Toen werd het alleen maar gemakkelijker toen Lisa, afgezonderd in het dichte bos, vrijelijk tranen kon vergieten en kon klagen over de scheiding van haar geliefde. Vaak combineerde de droevige duif haar klagende stem met haar gekreun.” Karamzin dwingt Liza om haar lijden voor haar oude moeder te verbergen, maar tegelijkertijd is hij er diep van overtuigd dat het heel belangrijk is om iemand de kans te geven om openlijk zijn verdriet te uiten, naar hartenlust, om de ziel te verzachten. De auteur onderzoekt het in wezen sociale conflict van het verhaal door een filosofisch en ethisch prisma. Erast wil oprecht klassebarrières overwinnen op het pad van zijn idyllische liefde met Lisa. De heldin kijkt echter veel nuchterder naar de stand van zaken, in het besef dat Erast 'haar echtgenoot niet kan zijn'. De verteller maakt zich al oprecht zorgen over zijn personages, bezorgd in de zin dat het is alsof hij met hen samenleeft. Het is geen toeval dat op het moment dat Erast Lisa verlaat, de oprechte bekentenis van de auteur volgt: “Mijn hart bloedt op dit moment. Ik vergeet de man in Erast - ik ben bereid hem te vervloeken - maar mijn tong beweegt niet - ik kijk naar de lucht en er rolt een traan over mijn gezicht. Niet alleen de auteur zelf kon goed overweg met Erast en Lisa, maar ook duizenden van zijn tijdgenoten - lezers van het verhaal. Dit werd mogelijk gemaakt door een goede herkenning van niet alleen de omstandigheden, maar ook van de plaats van actie. Karamzin beeldde in "Arme Liza" vrij nauwkeurig de omgeving van het Simonov-klooster in Moskou af, en de naam "Lizin's Pond" was stevig verbonden aan de vijver die zich daar bevond. Sterker nog: enkele ongelukkige jongedames verdronken hier zelfs, naar het voorbeeld van de hoofdpersoon van het verhaal. Liza zelf werd een model dat mensen in de liefde probeerden te imiteren, maar geen boerenvrouwen die het verhaal van Karamzin niet hadden gelezen, maar meisjes uit de adel en andere rijke klassen. De tot nu toe zeldzame naam Erast werd erg populair onder adellijke families. ‘Arme Liza’ en het sentimentalisme pasten heel goed bij de tijdgeest.

Kenmerkend is dat Liza en haar moeder in Karamzins werk, hoewel ze boerenvrouwen zijn, dezelfde taal spreken als de edelman Erast en de auteur zelf. De schrijver kende, net als West-Europese sentimentalisten, nog niet het taalonderscheid van helden die klassen van de samenleving vertegenwoordigden die tegengesteld waren in termen van hun bestaansvoorwaarden. Alle personages in het verhaal spreken Russische literaire taal, dicht bij de echte. gesproken taal die kring van goed opgeleide adellijke jongeren waartoe Karamzin behoorde. Ook is het boerenleven in het verhaal verre van het echte leven. volksleven. Het is eerder geïnspireerd door de ideeën over de ‘natuurlijke mens’ die kenmerkend zijn voor de sentimentalistische literatuur, waarvan de symbolen herders en herderinnen waren. Daarom introduceert de schrijver bijvoorbeeld een aflevering van Lisa’s ontmoeting met een jonge herder die ‘zijn kudde langs de oever van de rivier dreef, terwijl hij op de fluit speelde’. Deze ontmoeting doet de heldin dromen dat haar geliefde Erast 'een eenvoudige boer, een herder' zou zijn, wat hun gelukkige verbintenis mogelijk zou maken. Het ging de schrijver immers vooral om de waarheidsgetrouwheid van de weergave van gevoelens, en niet om de details van het volksleven die hem onbekend waren.

Nadat hij met zijn verhaal het sentimentalisme in de Russische literatuur had gevestigd, zette Karamzin een belangrijke stap op het gebied van de democratisering ervan, waarbij hij de strikte, maar verre van levende, schema's van het classicisme achter zich liet. De auteur van 'Poor Liza' probeerde niet alleen te schrijven 'zoals ze zeggen', bevrijdend literaire taal van Kerkslavische archaïsmen en er stoutmoedig nieuwe woorden aan ontleend Europese talen. Voor het eerst verliet hij de verdeling van helden in puur positief en puur negatief, en toonde een complexe combinatie van goed en slechte eigenschappen in het karakter van Erast. Zo zette Karamzin een stap in de richting waarin hij de ontwikkeling van de literatuur bewoog midden 19e eeuws realisme, dat het sentimentalisme en de romantiek verving.